Ramadan – najważniejsze muzułmańskie święto. Co warto o nim wiedzieć?
Ramadan to najważniejszy miesiąc w islamie, czas duchowej refleksji, postu i modlitwy, który znacząco wpływa na życie muzułmanów na całym świecie. Wierni powstrzymują się od jedzenia, picia i innych czynności od świtu do zmierzchu, traktując to jako formę samodyscypliny oraz oczyszczenia duszy.
Po zachodzie słońca rodziny i przyjaciele spotykają się na iftarze, czyli uroczystym posiłku, który często zaczyna się od zjedzenia daktyli i wypicia wody. Wieczorami meczety wypełniają się wiernymi uczestniczącymi w tarawih, specjalnych modlitwach, które są odprawiane tylko podczas tego świętego miesiąca. W ciągu dnia miasta są cichsze, wiele sklepów i restauracji działa według zmienionego harmonogramu, a życie społeczne koncentruje się wieczorem.
Ramadan to nie tylko post, ale również czas większej dobroczynności – muzułmanie chętnie pomagają potrzebującym, przekazując jałmużnę oraz organizując posiłki. Miesiąc ten kończy się świętem Eid al-Fitr, dniem radości, modlitw oraz wspólnego świętowania, kiedy wierni dziękują za siłę i wytrwałość w poście.
Czym właściwie jest Ramadan? Istota i duchowe znaczenie świętego miesiąca
Ramadan jest jednym z pięciu filarów islamu, obowiązkiem każdego muzułmanina i czasem szczególnej duchowej refleksji oraz poświęcenia. Jego nazwa wywodzi się z arabskiego i odnosi się do upału oraz suszy, co symbolizuje wewnętrzne oczyszczenie. To właśnie wtedy, według tradycji, prorok Mahomet otrzymał pierwsze objawienia Koranu. Najważniejszą nocą tego miesiąca jest Lajlat al-Kadr, uznawana za moment, gdy rozpoczęło się przekazywanie świętej księgi islamu.
Muzułmanie wierzą, że w tym okresie niebo jest otwarte na modlitwy, a złe moce tracą swoją siłę. To sprzyja duchowemu wzrastaniu, wewnętrznemu oczyszczeniu i głębszej więzi z Bogiem. Ramadan to także czas większej troski o innych i budowania wspólnoty. Post pozwala lepiej zrozumieć trudności osób ubogich, co prowadzi do wzrostu działań charytatywnych i solidarności.
Kiedy wypada Ramadan?
Ramadan jest dziewiątym miesiącem islamskiego kalendarza księżycowego i jego data zmienia się co roku, ponieważ kalendarz islamski jest krótszy od gregoriańskiego o około 10–12 dni. Dokładny początek Ramadanu zależy od obserwacji nowiu księżyca, co oznacza, że jego start może się nieznacznie różnić w różnych krajach.
Miesiąc ten trwa 29 lub 30 dni, a zakończenie również wyznacza obserwacja księżyca. Po jego zakończeniu następuje Eid al-Fitr – radosne święto przerwania postu, podczas którego muzułmanie gromadzą się na wspólnej modlitwie, dzielą się posiłkami i obdarowują potrzebujących.
Ze względu na ruchomy charakter Ramadanu, w różnych latach może on przypadać na różne pory roku. Gdy wypada latem, post jest trudniejszy ze względu na dłuższe dni i wyższe temperatury, natomiast zimą post trwa krócej, ponieważ zachód słońca następuje wcześniej.
Na czym polega Ramadan?
Ramadan to miesiąc postu, modlitwy, refleksji i wspólnoty, który ma głęboki wymiar duchowy w islamie. Główne praktyki i zwyczaje tego świętego czasu obejmują:
Post (Sawm) – Muzułmanie powstrzymują się od jedzenia, picia, palenia papierosów i innych przyjemności od świtu do zmierzchu. Celem jest duchowe oczyszczenie, samodyscyplina i empatia wobec osób biedniejszych.
Modlitwy (Salat) – Poza obowiązkowymi pięcioma modlitwami dziennymi, wierni uczestniczą również w specjalnych modlitwach wieczornych zwanych tarawih, które odprawiane są tylko w Ramadan.
Iftar – Po zachodzie słońca następuje przerwa w poście, którą rozpoczyna się od zjedzenia daktyli i wypicia wody, a potem spożywa obfity posiłek. Iftar to także okazja do wspólnych spotkań z rodziną, przyjaciółmi i sąsiadami.
Sadaqa (jałmużna) – Ramadan to czas zwiększonej aktywności charytatywnej. Muzułmanie chętnie pomagają potrzebującym, przekazując jałmużnę i organizując posiłki dla ubogich.
Noc Przeznaczenia (Lajlat al-Kadr) – To najważniejsza noc Ramadanu, która przypada na jedną z ostatnich nieparzystych nocy miesiąca. Wierni wierzą, że to wtedy rozpoczęło się objawienie Koranu prorokowi Mahometowi. Modlitwy w tej nocy mają szczególną moc.
Zakończenie Ramadanu – Ramadan kończy się świętem Eid al-Fitr, radosnym dniem modlitw, wspólnego świętowania i dzielenia się jedzeniem z rodziną oraz potrzebującymi. To także czas składania życzeń i obdarowywania się prezentami.
Ramadan to czas duchowego wzrostu, oczyszczenia oraz wzmocnienia więzi z rodziną i wspólnotą.
W których krajach odbywa się Ramadan?
Ramadan obchodzony jest przez muzułmanów na całym świecie, ponieważ jest to jeden z pięciu filarów islamu, obowiązkowych dla wszystkich wyznawców tej religii. Choć początkowo związany z krajami arabskimi, dziś Ramadan ma miejsce w każdym kraju, gdzie żyje społeczność muzułmańska. Oto kilka przykładów krajów, w których obchodzony jest Ramadan:
Arabia Saudyjska – Jako ojczyzna islamu, Arabia Saudyjska obchodzi Ramadan w szczególny sposób. Muzułmanie modlą się w Mekce i Medynie, gdzie znajdują się najświętsze miejsca w islamie.
Indonezja – Indonezja, z największą liczbą muzułmanów na świecie, obchodzi Ramadan z wielką pobożnością, z dużym naciskiem na modlitwy i tradycję iftarów.
Pakistan – Ramadan jest jednym z najważniejszych miesięcy w Pakistanie, gdzie post jest przestrzegany przez miliony ludzi, a ulice pełne są ludzi zbierających się na wspólne posiłki po zmierzchu.
Egipt – W Egipcie Ramadan jest czasem dużych zmian w życiu społecznym. Wieczorne iftary są organizowane na szeroką skalę, a ulice Kairu są pełne ludzi modlących się w meczetach.
Turcja – W Turcji Ramadan to czas szczególnej pobożności i tradycji. Wieczorne posiłki są okazją do wspólnych spotkań z rodziną i przyjaciółmi, a modlitwy w meczetach odbywają się szczególnie tłumnie.
Zjednoczone Emiraty Arabskie – W ZEA Ramadan to czas refleksji, modlitwy i dobroczynności. Miasta takie jak Dubaj są pełne wydarzeń związanych z tym świętym miesiącem.
Iran – W Iranie Ramadan jest okresem szczególnej duchowości i pobożności, z wieloma modlitwami, charytatywnymi działaniami i wspólnymi posiłkami po zmierzchu.
Bangladesz – W Bangladeszu Ramadan jest obchodzony z wielką czcią. Wieczorne posiłki, czyli iftary, są często podawane w restauracjach, a także organizowane przez różne organizacje charytatywne.
Afganistan – W Afganistanie, podobnie jak w innych krajach muzułmańskich, Ramadan jest okresem postu, modlitwy i rodzinnych spotkań.
Maroko – W Maroku Ramadan to czas refleksji, wspólnych modlitw, obfitych posiłków i wspólnotowego ducha.
Ramadan obchodzą także muzułmanie w krajach o mniejszych społecznościach islamskich, takich jak: Indie, Chiny, Rosja, Niemcy, Francja, Stany Zjednoczone czy Kanada. W tych krajach muzułmanie organizują modlitwy, posiłki i wydarzenia związane z obchodami Ramadanu.
Co następuje po zakończeniu Ramadanu?
Po zakończeniu Ramadanu następuje Eid al-Fitr, Święto Przerwania Postu. To czas modlitw, rodzinnych spotkań i wspólnego świętowania. Muzułmanie przekazują jałmużnę (zakat al-fitr) potrzebującym, aby umożliwić im udział w radości święta. Rodziny i przyjaciele gromadzą się na obfitych posiłkach, wymieniają się prezentami i cieszą się wspólnym czasem. To również moment duchowej refleksji, dziękczynienia za wytrwałość w poście oraz prośby o błogosławieństwo na przyszłość.
